Er is de voorbije weken wat verschenen over de Vlaamse schenk- en erfbelasting. Hieronder wat bedenkingen daarbij.
Ook de Vlabel heeft enkele negatieve beslissingen uitgebracht over de onrechtstreekse schenking via een maatschap. Daarover krijgt u nog een afzonderlijke nieuwsbrief.
1. Open VLD diende een voorstel in om de erfbelasting voor singles te verlagen (https://www.linkedin.com/posts/mauritsvdr_mijn-voorstel-voor-een-daling-van-de-belastingen-activity-7281259923722625024-YDas?utm_source=share&utm_medium=member_desktop). Het is een terecht voorstel, dat we moeten toejuichen. Maar het is niet nieuw. Al langer wordt gevraagd om de tarieven voor deze doelgroep te verlagen.
Op basis van een publieke, luide roep tot meer rechtvaardigheid werd de erfbelasting in de zijlijn en voor ‘anderen’ in 2018 verlaagd. Maar nog steeds zijn de tarieven aanzienlijk in de erfenis van een single (tabel 1 tussen broers en zussen; tabel 2 tussen alle andere)
| Schijf in euro | % |
|---|---|
| vanaf 0,01 tot en met 35.000 | 25 |
| vanaf 35.000,01 tot en met 75.000 | 30 |
| vanaf 75.000,01 | 55 |
| Schijf in euro | % |
|---|---|
| vanaf 0,01 tot en met 35.000 | 25 |
| vanaf 35.000,01 tot en met 75.000 | 45 |
| vanaf 75.000,01 | 55 |
Verder is voor hen ook de ‘vriendenerfenis’ ingevoerd. Singles kunnen een ‘vriend’ aanduiden in hun testament, die van een verlaging in de erfbelasting kan genieten. Klinkt zeer goed, maar het gejuich verviel snel. Op het gedeelte van de erfenis tot maximaal 15.000 euro betaalt de vriend slechts 3% erfbelasting op dat bedrag. Tot maximaal 15.000 euro dus. Als men meerdere vrienden heeft, dan moet men die verlaging maar verdelen onder al die vrienden… Ver geraakt u er als single dus niet mee.
Het is een zeer nobel voorstel, en ik blijf pleiten voor een algemene en grondige hervorming van de erfbelasting. Men mag niet vergeten dat de erfbelasting eigenlijk jaarlijks al een verhoging heeft omdat men de schijven niet indexeert. Op de eerste 50.000 euro is het tarief voor kinderen bijvoorbeeld 3%. Maar dat is al 15 jaar zo, maar 15 jaar geleden was 50.000 euro economisch gezien een pak meer dan vandaag.
2. Sinds 1 januari 2025 is de zogenaamde risicotermijn voor schenkingen verlengd van 3 naar 5 jaar (nieuw artikel 2.7.1.0.5. VCF). Het bracht de voorbije weken wellicht een recordaantal onrechtstreekse schenkingen met zich mee: mensen die toch nog een schenking doen die valt onder de termijn van 3 jaar. Maar er is nog een ander effect geweest, waar de Vlaamse regering op hoopte. De Vlaming liet fors meer schenkingen registeren (https://www.tijd.be/netto/news/erven-en-schenken/vlaming-laat-fors-meer-schenkingen-registreren/10580440.html). De geregistreerde schenking van roerende goederen aan 3% of 7% zal alleen toenemen. Met de betaling van schenkbelasting is er helemaal geen risicotermijn meer. 5 jaar is toch een stuk langer dan 3 jaar. Men kan wel oplossingen zoeken via een successieverzekering (vanaf een bepaalde leeftijd zal dit duurder zijn dan 3%) of een zorgvolmacht (registratie in extremis van de schenking), maar je merkt toch een tendens dat mensen ‘zeker’ willen zijn en zich niet meer moeten bezig houden met dat risico. Onlangs waren er zelfs cliënten die zeiden: wij willen alles ‘zo clean mogelijk’ doen, dus we willen graag die 3% betalen.
Volgens mij komt er nog een ander effect: uitstel van de schenking. Als men dan toch 3% zal betalen over de schenking, waarom dan op vroege leeftijd aan successieplanning doen? Dan toch eerder wat langer wachten, goed laten berekenen wat men nog nodig heeft en op latere leeftijd schenken aan 3%? Met de zorgvolmacht kan men roerende goederen toch altijd laten schenken aan 3% aan de kinderen. Een plots overlijden is natuurlijk altijd mogelijk, maar de kansen stijgen wel vanaf een bepaalde hogere leeftijd.
3. Vergeet niet dat samen met de verlenging van de termijn van 3 naar 5 jaar, ook de ‘controletermijn’ van de Vlabel op vijf jaar is gezet (artikel 2.7.3.2.5. VCF).
4. Over de kerstcadeaus en de nieuwsjaarsgeschenken verschijnen er jaarlijks berichten dat deze zonder schenkbelasting (en risico in de erfbelasting mogelijk zijn). De oorsprong van deze berichten is een beslissing van de federale administratie van 8 januari 1955, die stelde dat gebruikelijke cadeaus en geschenken niet als een schenking kunnen worden beschouwd. Daarom is er ook geen schenkbelasting op verschuldigd. Maar over wat dan een gebruikelijk cadeau is, is het gissen. Er wordt beweerd dat 1% van het vermogen kan dienen als een gebruikelijk cadeau of geschenk. De Vlabel heeft dat wel nooit bevestigd. Ik ben toch benieuwd wat de Vlabel daarvan zou vinden als zij dergelijke geschenken vaststelt naar aanleiding van een controle in de aangifte erfbelasting.
June, 13 januari 2025.
